|
1) Bijeenkomst Gezamenlijke aanpak studentenwelzijn op maandag 17 september 2018
Georganiseerd door Handicap en Studie op het Ministerie van OCW in Den Haag.
Inleiding
In het najaar van 2017 werd bekend dat een platform Studentenwelzijn, bestaande uit meerdere partijen, waaronder de studentenvakbonden, de studentenartsen UvA-HvA, studentenpsychologen en het lectoraat studiesucces van InHolland bezig waren met het opstellen van een Actieplan Studentenwelzijn. Reden voor het opstellen van een Actieplan was de toenemende mentale druk waar studenten mee te kampen hebben, als gevolg van de verhoogde prestatiedruk. De Kamerleden Bruins en Asanti hadden eerder, in februari 2017 dit onderwerp in de Tweede Kamer geagendeerd en via een motie (die werd aangenomen) bij de Minister van OCW aandacht gevraagd voor het psychisch welzijn van studenten. De formulering van de motie was als volgt:
(wij zijn) …van mening dat erkenning van en openheid over psychische problemen bij studenten belangrijk is, evenals laagdrempelige en professionele ondersteuning binnen hogescholen en universiteiten; verzoekt de regering, in overleg te treden met instellingen in het hoger onderwijs, studentenpsychologen en studentenorganisaties over psychische problematiek bij studenten en gezamenlijk tot een actieplan te komen, zodat op iedere instelling goede en laagdrempelige psychische hulpverlening aanwezig is,
Actieplan gelanceerd
In het Actieplan dat in het voorjaar van 2018 werd gelanceerd, wordt studentenwelzijn gedefinieerd als: ‘een duurzame positieve psychische gesteldheid, gekenmerkt door veerkracht, tevredenheid met zichzelf, het aangaan van relaties en opdoen van ervaringen tijdens de studententijd en gekenmerkt door de afwezigheid van psychische klachten zoals stress, angst en depressie’
In het Actieplan wordt een integrale aanpak van Studentenwelzijn voorgesteld, gebaseerd op 5 pijlers:
1) Awareness creëren voor studentenwelzijn,
2) Binding en een veilig studieklimaat,
3) Preventie en vroeg signalering,
4) Professionalisering van docenten en studentbegeleiders,
5) Hulpaanbod en Psychosociale interventies.
Het Actieplan Studentenwelzijn trok direct de aandacht van de ministeries van OCW, VWS en SZW. De Minister van OCW wilde dat dit onderwerp landelijk meer aandacht kreeg en heeft Handicap en Studie als het aanspreekpunt en de spin in het web aangewezen.
De Aftrap: Rol Handicap en Studie
Handicap en Studie dient alle organisaties en experts bij elkaar brengen, aldus Feite Hof, directeur Hoger Onderwijs en Studiefinanciering (Ministerie OCW) tijdens de aftrap van het plenaire deel op 17 september van de Gezamenlijke aanpak Studentenwelzijn 2018. Het doel is: de toegankelijkheid tot het onderwijs voor studenten met psychische klachten, mantelzorgers, jonge ouders en personen in gendertransitie, te vergroten, naast de in de wet reeds geformuleerde groepen (met een functiebeperking, chronische ziekte en bijzondere familieomstandigheden).
Volgens Marian de Groot, directeur van Handicap en Studie, moet er meer kleur worden gegeven aan Studentenwelzijn. Zij besteedde in haar toespraak aandacht aan de totstandkoming van het Actieplan, aan de betrokken organisaties, de rapporten en onderzoeken van betrokken onderzoekers (lector Rutger Kappe en Jolien Dopmeijer) en aan de berichtgeving over de problematiek van jongeren in de media (universiteit als ziekenboeg, toename suïcide onder jongeren). Zij benadrukte dat de gezamenlijke zorg, de informatie en begeleiding aan studenten diende te worden verbeterd. Zij pleitte voor aandacht, erkenning en herkenning van de problematiek van studenten en noemde flexibilisering en aanpassing van het hoger onderwijs noodzakelijk. Voor de periode 2019-2021 zal een vervolg van het Actieplan worden opgesteld dat aansluit bij de ambities, netwerken en behoeften van de betrokken partijen.
Voor de presentaties van de bovengenoemde sprekers, zie de website van Handicap en Studie:
Jongerenpanel Zorg en Perspectief
De laatste spreeksters tijdens het plenaire deel van de aftrap was studente Bente van Oort van het Jongerenpanel Zorg en Perspectief en tevens derdejaars studente in het universitaire onderwijs. Zij is chronisch ziek en gaf aanwezigen inzicht in de belemmeringen waar zij tegen aan liep binnen het onderwijs. Ook zij was een voorstander van meer flexibiliteit zoals die voor studenten die aan Topsport doen en of zich bezighouden met culturele activiteiten wordt gehanteerd, maar voor studenten met een chronische aandoening helaas een onneembare vesting blijkt.
Gesprekstafels
Na het plenaire deel werd in de vorm van gesprekstafels door de deelnemers gediscussieerd over de volgende 5 ambities.
1) Aandacht voor inclusief onderwijs,
2) volledige en laagdrempelige informatievoorziening,
3) intensivering financiële ondersteuning,
4) Instelling specifieke organisatie (regelen verantwoordelijkheden tussen zorg, onderwijsinstelling en student binnen de instelling),
5) continue aandacht voor bekwaamheid.
De uitkomst van het tafelgesprek moest aan de hand van een metafoor, in de vorm van een afbeelding, aan het einde worden geïllustreerd.
Ik heb deelgenomen aan gesprekstafel 3: intensivering financiële ondersteuning. Verrassend was dat vanuit het Ministerie van OCW het volgende werd ingebracht:
Het profileringsfonds wordt verhoogd met 2 miljoen. Instellingen moeten rapporteren hoe zij het geld van het profileringsfonds uitgeven, en specificeren aan welke groep de ondersteuning is gegeven, hoeveel is uitgegeven en voor welke periode. De groepen die vallen onder ‘Studentenwelzijn’ worden niet weer apart gerapporteerd, maar als kopje ‘bijzondere omstandigheid’ aangeduid. Hierover zijn we ook in gesprek met de onderwijskoepels. Als instellingen zelf in hun statuut vaststellen dat zij studenten in gendertransitie aanmerken als studenten die een beroep mogen doen op het profileringsfonds, dan is dat dus mogelijk. Daar ligt dus een verantwoordelijkheid bij de instellingen. Dat instellingen dit goed beseffen en zelf actie moeten/kunnen ondernemen is dus erg belangrijk.
De deelnemers van deze gesprekstafel vonden het noodzakelijk dat studenten zo goed mogelijk geïnformeerd worden over alle mogelijke financiële regelingen (DUO, Gemeenten, Profileringsfonds) en dat er een website wordt ontwikkeld waarop alle informatie te vinden is. Zij kozen als metafoor handen aan een toetsenbord; voor de toegankelijkheid van alle beschikbare informatie op een (nog te ontwikkelen) website….
Francis van Hekelen, Studentendecaan HvA en voorzitter Expertgroep Psychosociale problematiek van LOShbo
2) De expertgroep Functiebeperking in gesprek met Bart de Bart (Stichting Studeren en Werken Op Maat: SWOM)
Op 17 september jl. heeft de expertgroep smf met Bart de Bart en twee andere werknemers van de Stichting een gesprek gehad. SWOM heeft een plek in het SER gebouw in Den Haag. Het is dan ook geen wonder dat ze veel contacten binnen de overheid hebben. Vooral verschillende ministeries zitten in het netwerk waar studenten met een arbeidsbeperking worden ondergebracht.
De Stichting is in 2012 opgericht door Bart de Bart en heeft geen winstoogmerk. De Stichting speelt in op de behoefte van werkgevers om te voldoen aan de Participatiewet uit 2015. Ze moeten voldoen aan een zorgplicht en werknemers met een arbeidsbeperking in dienst nemen. In 2017 is daar een quotum bijgekomen.
Een paar feiten en cijfers:
Gemiddelde leeftijd: 29,8 jaar,
83% van onze kandidaten zijn tussen de 20 en 39 jaar.
46% WO geschoold
40% HBO en
14% MBO+
68% heeft een psychische beperking 32% een fysieke beperking.
Jongeren hebben een verscheidenheid aan studieachtergronden: veel economen, juristen,
Door een intensieve intake en begeleiding, ook in samenwerking UWV, plaatst SWOM de jongeren bij een werkgever. Hierbij wordt uitgegaan van de kwaliteiten van de jongere. Eenmaal geplaatst vindt er vaak nog jobcoaching plaats. Inclusiviteit is een belangrijk sleutelwoord bij de plaatsing.
Bart de Bart wil graag het netwerk binnen het Hoger Onderwijs uitbreiden om zo meer jongeren met een arbeidsbeperking vanuit het Hoger Onderwijs te kunnen begeleiden en plaatsen.
Meer informatie op: https://www.studerenenwerkenopmaat.org/
Hermien Moning (expertgroep smf)
3) Congres Impuls-Woortblind 2 november in Nijkerk
Hoe zorg je dat studenten met dyslexie studeren vanuit hun kracht?
Is extra tijd voldoende?
Hoe help je een student als er naast dyslexie ook ADHD speelt?
Dyslexie expert Marzenka Rolak beantwoordt deze vragen tijdens ons congres.
De doelgroep is breed. Ze richten zich op coaches, beleidsmakers, studentenbegeleiders en werkgevers. LOShbo – leden krijgen korting.
Meer informatie
Hermien Moning (expertgroep smf)
3) Handicap + Studie bijdrage
Jaarrapport studeren met functiebeperking: vooral voorlichting en begeleiding kunnen beter
Circa tien procent van de studenten in het hoger onderwijs wordt tijdens de studie belemmerd door een functiebeperking. Deze studenten zijn vooral kritisch over de informatievoorziening, intake en begeleiding bij hun studie. Dat blijkt uit het Jaarrapport studeren met een functiebeperking dat Expertisecentrum handicap + studie in samenwerking met C.H.O.I. publiceerde op 13 september jl.
4) Regiobijeenkomsten op 4 en 11 oktober 2018
Toegankelijk toetsen
De regiobijeenkomsten op 4 oktober in Zwolle en 11 oktober in Rotterdam staan in het teken van toegankelijk toetsen. Ze vormen onderdeel van de Campagne Toegankelijk Toetsen: ruimer denken, kan, mag en moet! Veel studenten met een functiebeperking ervaren onnodige belemmeringen bij toetsing en examinering. Niet vanwege gebrek aan kennis en vaardigheden, maar vanwege de toetsvorm of de omstandigheden waaronder getoetst wordt. Tijdens de twee regiobijeenkomsten in het najaar wordt vanuit verschillende perspectieven gekeken naar de toegankelijkheid van toetsen, denk bijvoorbeeld aan het perspectief van de student met een functiebeperking, examencommissies en de NVAO/Inspectie. Hierbij is aandacht voor zowel het hier en nu als de visie op de toekomst en de stappen die gezet kunnen worden. De regiobijeenkomsten duren van 10.00 - 14.00 uur (lunch inbegrepen). Er zijn geen kosten verbonden aan deelname.
Meer informatie en aanmelden
Ontmoet collega's uit binnen- en buitenland op Internationaal congres 19 en 20 november 2018: Higher education for students with disabilities: ensuring compliance with the UN Convention
Expertisecentrum handicap + studie organiseert samen met de Hogeschool Utrecht en Universiteit Utrecht op maandag 19 en dinsdag 20 november 2018 een internationale conferentie over hoger onderwijs voor studenten met een beperking. Tijdens de conferentie staat de vraag centraal hoe we ons onderwijs inclusiever kunnen maken, zodat zoveel mogelijk studenten mee kunnen doen. Ook de actuele onderwerpen studentenwelzijn, prestatiedruk en psychische klachten komen aan bod. De voertaal is Engels. Het programma bevat plenaire lezingen, subsessies en debatten.
De conferentie is interessant voor:
-bestuursleden, management, beleidsadviseurs, coördinatoren, studentendecanen, docenten en studenten in hoger onderwijs
-professionals en intermediaire organisaties
-politici
-iedereen geïnteresseerd in het onderwerp.
De conferentie biedt de ultieme gelegenheid om kennis te delen met collega's uit binnen- en buitenland. Expertisecentrum handicap + studie hoopt tijdens deze conferentie samen met de deelnemers een verschil te kunnen maken en weer een stap te zetten in het toegankelijker maken van hoger onderwijs voor studenten met een beperking. Zodat ook zij de studie van hun keuze kunnen volgen.
Meer informatie en aanmelden
Neem deel aan de online cursus toegankelijk onderwijs voor studenten met beperking
Direct aan de slag met het toegankelijker maken van onderwijs voor studenten+? Dat kan met de online cursus ‘Toegankelijk onderwijs geven aan studenten+’! Deze is gericht op docenten in het hoger onderwijs en geeft inzicht in de groep studenten met een functiebeperking (studenten+) en biedt concrete handvatten. Hoe benader je studenten+? Hoe maak je je onderwijs en je toetsen toegankelijker? Wat kun jij bieden en wat niet? Naar wie verwijs je door? Onderwijsinstellingen kunnen ook de blended-variant afnemen.
Lees meer
Meer over het professionaliseringsaanbod van Expertisecentrum handicap + studie
De volgende open studiedagen en -middagen staan gepland:
3 oktober 2018: Studiedag toetsing en examinering voor studenten met functiebeperking: wat zijn de mogelijkheden?
6 november 2018: Basissessie studeren met een functiebeperking (studiemiddag)
19 november 2018: International 2-day conference higher education for students with disabilities
22 november 2018: Verdiepende studiedag begeleiden van studenten met psychische klachten
10 december 2018: Studiedag waarborgen kwaliteit van beleid studeren met een functiebeperking
22 januari 2019: Naar toegankelijk en inclusief onderwijs, tips voor docenten (studiemiddag)
19 februari 2019: Studiedag studeren met autisme (ASS) en AD(H)D
20 maart: 11 april 2019: Verdiepende studiedag begeleiden van studenten met psychische klachten
14 mei 2019: Passend Onderwijs: (geen) diagnose vereist? (studiemiddag)
Al het aanbod kan ook incompany worden gegeven. We passen het aanbod aan in overleg op de situatie en werken zo veel mogelijk met eigen casuïstiek van de onderwijsinstelling.
Meer informatie en aanmelden
COLOFON
De volgende LOShbo nieuwsbrief verschijnt op donderdag 25 november 2018. Nieuwsberichten kunnen gestuurd worden naar g.zindovic@hva.nl (deadline 18 november 2018) ..blazwaai..
|
|
